آلرژی‌های فصلی که به‌عنوان رینیت آلرژیک نیز شناخته می‌شوند، امری شایع در زندگی میلیون‌ها نفر در سراسر جهان است. هر سال با تغییر فصول، افراد بی‌شماری با طیف وسیعی از علائم آزاردهنده مانند عطسه مداوم، خارش چشم‌ها و آبریزش بینی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. این علائم که توسط آلرژن‌های محیطی مانند گرده و هاگ‌های کپک ایجاد می‌شوند، می‌توانند به طور قابل توجهی بر زندگی روزمره و رفاه افراد تاثیر بگذارند. اگر شما هم جزو کسانی هستید که به‌دلیل آلرژی از شروع بهار یا پاییز خوشحال نمی‌شوید، این مقاله برای شما است. ما ماهیت آلرژی‌های فصلی را بررسی می‌کنیم، قویترین داروهای حساسیت فصلی موجود را مورد بحث قرار می‌دهیم و نکات عملی برای کمک به کاهش علائم شما ارائه می‌دهیم.
حساسیت فصلی چیست؟
حساسیت فصلی زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن شما به مواد موجود در محیط که معمولا بی‌ضرر هستند، واکنش نشان می‌ٰدهد. این مواد که به‌عنوان آلرژن شناخته می‌شوند، شامل گرده درختان، علف‌ها و علف‌های هرز و هاگ‌های کپک هستند. هنگامی‌که یک فرد آلرژیک با این آلرژن‌ها مواجه می‌شود، بدن او آنتی‌بادی تولید می‌کند. این آنتی‌بادی‌ها باعث آزاد شدن مواد شیمیایی مانند هیستامین می‌شوند که منجر به علائم حساسیت می‌شود و معمولا، با مصرف داروهای حساسیت کاهش می‌یابند. علائم رایج حساسیت فصلی
میزان خفیف یا شدید بودن علائم حساسیت فصلی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. این علائم در فعالیت‌های روزانه افراد اختلال ایجاد می‌کند، موجب اختلال در خواب می‌شود و تمرکز در محل کار یا مدرسه را دشوار می‌کند.
علائم رایج عبارت‌اند از:
- عطسه کردن؛
- آبریزش یا گرفتگی بینی؛
- خارش یا آبریزش چشم؛
- خارش گلو یا گوش؛
- آبریزش پس بینی؛
- سرفه کردن؛
- خستگی.
تشخیص و درمان
اگر مشکوک به حساسیت فصلی هستید، مراجعه به پزشک متخصص می‌تواند در پیشگیری از تشدید علائم به شما کمک کند. متخصصان می‌توانند برای شناسایی آلرژن‌های خاصی که باعث علائم شما می‌شوند، آزمایش‌های پوستی یا آزمایش خون تجویز کنند. پس از شناسایی، رویکرد اولیه برای مدیریت حساسیت شامل اجتناب از آلرژن‌های شناخته‌شده، استفاده از داروهای حساسیت و گاهی اوقات ایمونوتراپی است.
استراتژی‌های اجتناب
اجتناب از آلرژن‌ها اغلب اولین قدم برای بهبود اوضاع است. چند نکته کاربردی برای فرار از آلرژن‌ها وجود دارند که در ادامه، به آن‌ها اشاره کرده‌ایم:
- در روزهای پرگرده در خانه بمانید: گرده‌ها معمولا در اوایل صبح بیشترین مقدار را دارند. هنگام وزش باد شدید و طوفان نیز احتمال ورود گرده‌ها به دستگاه تنفسی شما زیاد است. پیش‌بینی‌ها را بررسی کنید و سعی کنید زمانی که میزان گرده‌ها زیاد است، در داخل خانه بمانید.
- پنجره‌ها را بسته نگه‌دارید: برای خنک کردن خانه خود به‌جای باز کردن پنجره‌ها، از سیستم تهویه‌مطبوع استفاده کنید. این کار کمک می‌کند تا گرده‌های موجود در فضای خانه از بین بروند.
- دوش بگیرید و لباس‌هایتان را عوض کنید: پس از بازگشت به خانه دوش بگیرید و لباس‌های خود را عوض کنید تا گرده‌ها از بدن و لباس شما پاک شوند.
استفاده از داروهای ضد حساسیت
برای بسیاری از افراد اجتناب از آلرژن‌ها کافی نیست؛ اینجاست که داروهای حساسیت وارد عمل می‌شوند. انواع مختلفی از داروها وجود دارند و هرکدام به‌طور متفاوتی برای تسکین علائم عمل می‌کنند. در ادامه، به برخی از رایج‌ترین داروهای فصلی ضد حساسیت می پردازیم.
آنتی‌هیستامین‌ها
آنتی‌هیستامین‌ها اغلب اولین انتخاب برای درمان حساسیت‌های فصلی هستند. آن‌ها با مسدود کردن هیستامین، یک ماده شیمیایی که توسط سیستم ایمنی در طی یک واکنش آلرژیک آزاد می‌شود، کار می‌کنند. این کار به کاهش علائمی مانند عطسه، خارش و آبریزش بینی کمک می کند. می‌توان گفت قویترین قرص ضد حساسیت فصلی یک قرص آنتی‌هیستامین است. برخی از آنتی‌هیستامین‌های رایج عبارت‌ند از:
ستیریزین (زیرتک)؛
فکسوفنادین (آلگرا)؛
لوراتادین (کلاریتین)؛
دیفن هیدرامین (بنادریل).
در حالی‌که آنتی‌هیستامین‌های قدیمی مانند دیفن هیدرامین می‌توانند باعث خواب آلودگی شوند، گزینه‌های جدیدتر مانند ستیریزین و فکسوفنادین کمتر باعث خواب‌آلودگی شما می‌شوند.
استفاده از داروهای ضداحتقان
داروهای ضداحتقان نوعی دیگر از داروهای حساسیت هستند که با باریک کردن رگ‌های خونی بینی به رفع گرفتگی بینی کمک می‌کنند و درنتیجه، تورم و گرفتگی بینی را کاهش می‌دهند. آن‌ها به‌صورت قرص، مایع یا اسپری بینی در دسترس هستند. داروهای ضداحتقان رایج عبارت‌ند از:
سودوافدرین (سودافد)؛
فنیل افرین (Sudafed PE)؛
اکسی متازولین (عفرین).
مهم است که از اسپری ضداحتقان بینی فقط برای چند روز استفاده کنید تا از احتقان مجدد جلوگیری شود.
کورتیکواستروئیدهای بینی
کورتیکواستروئیدهای بینی از قویترین داروهای حساسیت فصلی هستند. آن‌ها با کاهش التهاب مجاری بینی به رفع احتقان، عطسه و آبریزش بینی کمک می‌کنند. برخی از کورتیکواستروئیدهای بینی که معمولا استفاده می‌شوند عبارت‌اند از:
فلوتیکازون (فلوناز)؛
بودزوناید (رینوکورت)؛
مومتازون (ناسونکس).
این داروها بسیار موثر هستند و می‌توانند به‌صورت روزانه برای کنترل علائم استفاده شوند.
ایمونوتراپی
برای کسانی که از داروهای حساسیت، حتی از قویترین قرص ضد حساسیت نیز نتیجه نمی‌گیرند، ایمونوتراپی می‌تواند یک گزینه پیشنهادی باشد. این روش درمان شامل قرار دادن بدن در معرض مقادیر تدریجی افزایش‌دهنده آلرژن، از طریق تزریق (شات آلرژی) یا قرص‌های زیر زبانی است. با گذشت زمان، این کار می‌تواند به سیستم ایمنی کمک کند تا در مقابل آلرژن کمتر حساس شود و علائم را کاهش دهد.
درمان‌های طبیعی
علاوه‌بر درمان‌های مرسوم و استفاده از داروهای ضد حساسیت، برخی افراد با درمان‌های طبیعی تسکین می‌یابند.
- شست‌وشوی بینی با نمک: استفاده از محلول نمکی برای شست‌وشوی مجاری بینی می‌تواند به حذف آلرژن‌ها و کاهش احتقان کمک کند.
- باتربور: برخی از مطالعات نشان می‌دهد که باتربور، یک مکمل گیاهی، ممکن است به کاهش علائم حساسیت کمک کند.
- کورستین: این ترکیب طبیعی که در سیب، پیاز و چای یافت می‌شود به‌عنوان یک آنتی هیستامین طبیعی عمل می‌کند و خواص ضدالتهابی دارد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر علائم حساسیت شما شدید است یا با داروهای حساسیت بدون نسخه به‌خوبی کنترل نمی‌شوند، حتما به یک متخصص مراجعه کنید. متخصصان می‌توانند با تعیین بهترین روش درمانی و بررسی سایر شرایطی که ممکن است به بهبود علائم شما کمک کنند، برای درمان شما تصمیم بگیرند.
نتیجه‌گیری
زندگی با حساسیت‌های فصلی واقعا چالش‌برانگیز است، اما درک شرایط و دانستن نحوه مدیریت علائم حساسیت می‌تواند تفاوت قابل توجهی ایجاد کند. با استفاده از ترکیبی از راهکارهای اجتنابی و داروهای حساسیت فصلی، می‌توانید علائم خود را به‌حداقل برسانید و از تغییر فصل لذت ببرید. توجه داشته باشید که همیشه قبل از شروع هر دارو یا درمان جدید با یک متخصص مشورت کنید تا مطمئن شوید که برای نیازهای شما ایمن و مناسب است.
منبع