تست استرس قلب که با عنوان های نوار قلب ورزشی، تست تردمیل، تست ورزشی درجه بندی شده و  EKG استرس نیز شناخته می شود، انواع مختلفی دارد. در این تست شما بر روی یک تردمیل راه رفته و یا بر روی دوچرخه ثابت پدال می زنید. نوار قلب، ضربان قلب و فشار خون شما در تمام طول انجام آزمایش مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

تست استرس قلب چیست؟

در طی تست ورزش فرد در تردمیل یا دوچرخه ایستاده ورزش می کند در حالی که پزشک فشار خون و ریتم قلب او را کنترل می کند.
هنگامی که ضربان قلب به بیشترین سطح خود رسید، پزشک تصاویر سونوگرافی از قلب برای تعیین اینکه آیا عضلات قلب در حال ورزش به اندازه کافی خون و اکسیژن دریافت می کنند، می گیرد.

استرس اکو که تحت عنوان تست استرس اکوکاردیوگرافی یا تست ورزش هم شناخته می شود، روشی برای تعیین عملکرد قلب و عروق خونی است، که معمولا بیماران نگرانی هایی در مورد عوارض آن دارند. در ادامه با این آزمایش بیشتر آشنا می شویم.

اگر درد قفسه سینه ای دارید که فکر می کنید به علت بیماری عروق کرونر یا حمله قلبی است پزشک ممکن است تست استرس اکوکاردیوگرافی درخواست کند.

استرس اکو همچنین تعیین می کند که اگر در توانبخشی قلبی هستید، چه مقدار ورزش با خیال راحت می توانید انجام دهید، تست استرس همچنین می تواند موفقیت درمان هایی نظیر پیوند عروق، آنژیوپلاستی و داروهای ضد آنژین و ضد آریتمی را نشان دهد.

چرا تست استرس قلب انجام می شود ؟

استرس اکو به این دلیل انجام می‌شود که مشخص شود آیا به ماهیچه‌های قلب شما تحت استرس و در حین سخت‌تر کار کردن خون و اکسیژن کافی می‌رسد یا خیر.

اگر مشکلات زیر را داشته باشید پزشک شما ممکن است تست استرس اکو را تجویز کند:

• وجود علائم جدید از آنژین یا درد در ناحیه قفسه سینه
• آنژینی که رو به وخامت رفته باشد
• بروز حمله قلبی اخیر
• پیش از عمل جراحی یا شروع یک دوره ورزشی، بخصوص اگر شما در معرض بیماری‌های قلبی باشید
• ناراحتی دریچه قلب

نتیجه این تست می‌تواند به پزشک کمک کند تا تشخیص بدهد:

• تا چه اندازه یک برنامه درمانی جواب داده است یا در صورت نیاز تغییر برنامه درمانی
• تا چه اندازه قلب شما عمل پمپاژ را درست انجام می‌دهد
• تشخیص بیماری عروق کرونر
• تشخیص اینکه آیا قلب بزرگ شده است یا خیر

 نکات قبل از انجام تست استرس

برای انجام تست ورزش قلب باید یکسری اقدامات را انجام داد از جمله:

• از ۳ ساعت قبل از انجام تست فرد اجازه ندارد سیگار بکشد، چیزی بخورد و مایعات حاوی کافئین و الکل مصرف کند.
• داروها باید طبق معمول مصرف شوند، مگر این که دستورات دیگریاز طرف پزشک صادر شده باشد.
• بیمار باید کفش و لباس راحت جهت انجام ورزش بپوشد.
• بیماران دیابتی توجه داشته باشند که در مورد قطع داروی قند خود تزریقی یا خوراکیبا پزشک معالج خود مشورت نمایند.
• بیمار قبل از انجام تست نباید فعالیت فیزیکی شدید داشته باشد.

 در طول تست استرس چه اتفاقی می افتد؟

در ابتدا، یک تکنسین به آرامی ۱۰ منطقه کوچک بر روی قفسه سینه تان را تمیز نموده و پدهای چسبنده کوچک و مسطحی به نام الکترود (EKG) بر روی آنها می چسباند، که به یک مانیتور متصل است و فعالیت الکتریکی قلب شما را به حالت نموداری در طول تست ورزش نشان می دهد.

قبل از اینکه شما شروع به ورزش کنید، تکنسین نوار قلب و فشار خون شما را در حالت استراحت اندازه خواهد گرفت.

شما شروع به ورزش با راه رفتن بر روی تردمیل و یا رکاب زدن بر روی یک دوچرخه ثابت خواهید نمود. دوره ورزش و یا درجه سختی آن به تدریج افزایش خواهد یافت.

شما انجام این تست را تا زمانی انجام می دهید که احساس خستگی کنید. اگر شرایط شما به گونه ای باشد که قادر به انجام این تست نباشید دارویی بدین منظور به شما تزریق خواهد شد. در فواصل زمانی منظم، تکنسین از شما درباره احساستان سوال خواهد پرسید، اگر احساسات زیر را دارید حتما به تکنسین خود بگویید.

• ناراحتی قفسه سینه یا بازو
• تنگی نفس
• سبکی سر
• سرگیجه
• هر علائم غیر معمول

افزایش ضربان قلب، فشار خون، تعداد تنفس، و تعریق در طول تست طبیعی خواهد بود. تکنسین هر موردی که نشانگر متوقف نمودن تست خواهد بود بر روی مانیتور EKG تحت بررسی قرار می دهد.

پس از تست، شما باید برای چند دقیقه راه رفته و یا پدال بزنید تا به آرامی خنک شوید. ارزیابی ضربان قلب، فشار خون، و EKG تا زمان برگشت به حالت عادی ادامه خواهد یافت.

اگرچه این زمان در حدود ۶۰ دقیقه طول می کشد، ولی مدت تست ورزش معمولا بین ۷ تا ۱۲ دقیقه خواهد بود.

عوارض تست استرس

تست استرس قلب به طور کلی ایمن است و عوارض نادری دارد؛ اما همانند هر روش پزشکی، خطر عوارض وجود دارد، از جمله:

• فشار خون پایین: فشار خون ممکن است در طی یا بلافاصله پس از ورزش کاهش یابد، احتمالا باعث ایجاد احساس سرگیجه یا ضعف می شود. بعد از اینکه ورزش را ترک کردید، باید از بین برود.
• ریتم های غیر طبیعی قلب (آریتمی): آرتریت ناشی از تمرینات ورزشی استرس معمولا بعد از اینکه ورزش را متوقف کرد، خیلی زود از بین می رود.
• حمله قلبی (انفارکتوس میوکارد): اگرچه بسیار نادر است، ممکن است یک آزمون استرس ورزشی می تواند باعث حمله قلبی شود.

در تست استرس فرد چه احساسی دارد؟

الکترودهای دستگاه از طریق برچسب های هدایت کننده جریان الکتریکی بر روی قفسۀ سینه، دست ها و پاها قرار می گیرند. آماده کردن محا الکترود ها روی قفسه سینه ممکن است احساس سوزش خفیفی ایجاد کند. بازوبند دستگاه فشارخون نیز بر روی بازو بسته شده نیز ممکن است فشار مختصری بر روی بازو ایجاد کند.

نتیجه طبیعی تست استرس

• اگر نتیجه تست استرس اکو نرمال باشد به این معناست که فرد توانایی این را دارد که مانند بیشتر مردم بر حسب سن و جنسیت خود ورزش کند. همچنین علائمی مبنی بر تغییرات در فشار خون یا نوار قلبی وجود ندارد.
• این تست نشان می‌دهد هر کدام از قسمت‌های قلب شما زیر فشار استرس سخت‌تر و در عین حال درست کار می‌کنند.
• نتیجه نرمال نشان‌دهنده این است که جریان خون در عروق کرونری فرد طبیعی است.

نتیجه غیر طبیعی تست استرس

• کاهش جریان خون در قسمتی از قلب. عمده‌ترین دلیل این اتفاق می‌تواند باریک شدن یا مسدود شدن عروقی باشد که به قلب خون‌رسانی می‌کنند.
• صدمه دیدن ماهیچه قلب بر اثر حمله قلبی که در گذشته اتفاق افتاده است.

منابع : medlineplus , healthline