مصرف زیاد نمک سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند
نمک نقش مهمی در تغذیه ما دارد و مواد مغذی اساسی، سدیم و کلرید را در اختیار ما قرار می دهد. یک رژیم متعادل به عنوان بخشی از یک سبک زندگی سالم می تواند مانع از برور عوارض جانبی ناشی از نمک شود. با این کار سیستم ایمنی بدن توانایی مقابله بهتری با بیماری ها پیدا میکند.
رژیم غذایی پر نمک نه تنها برای فشار خون فرد بلکه برای سیستم ایمنی بدن نیز مضر است. تحقیقات نشان داده در مواردی که رژیم غذایی با نمک بالا تغذیه می کردند، از عفونت های باکتریایی بسیار شدیدتری رنج می برند. داوطلبانی که شش گرم نمک اضافی در روز مصرف می کردند نیز نقص ایمنی قابل توجهی را نشان دادند.
نمک در بدن ما چگونه کار می کند؟
سدیم و کلر موجود در نمک الکترولیتهایی معدنی هستند که در مایعات و بافتهای ما الکتریسیته را تنظیم و هدایت می کنند. کلیه های ما با تنظیم مایعات موجود در بدن و خروج از بدن ، تعادل الکترولیت ها و آب را حفظ می کنند. اگر این تعادل مختل شود، ماهیچه ها، اعصاب و اندام های ما به درستی کار نمی کنند زیرا سلول ها نمی توانند انقباضات عضلانی و تکانه های عصبی ایجاد کنند. با بهم خوردن این تعادل عوارض نمک خود را نشان می دهند.
مصرف زیاد نمک و عوارض آن
پنج گرم در روز، نه بیشتر: این مقدار حداکثر نمکی است که بزرگسالان باید طبق توصیه های سازمان بهداشت جهانی مصرف کنند. تقریباً با یک قاشق چایخوری یک سطح مطابقت دارد. با این حال، در واقعیت، بسیاری از مردم به طور قابل توجهی از این حد فراتر رفته اند: ارقام موسسه رابرت کچ نشان می دهد که به طور متوسط مردان ده گرم و زنان بیش از هشت گرم در روز مصرف می کنند.
این بدان معنی است که ما خیلی بیشتر از آن چیزی که برای ما مفید باشد نمک مصرف میکنیم. از این گذشته “کلرید سدیم” که نام شیمیایی آن است باعث افزایش فشار خون می شود و در نتیجه خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش می دهد. پروفسور کریستین کورتز از انستیتوی ایمونولوژی تجربی در دانشگاه بن توضیح می دهد: “ما اکنون برای اولین بار ثابت کرده ایم که مصرف بیش از حد نمک باعث کاهش قابل توجهی بازوی مهم سیستم ایمنی بدن می شود.”
این یافته غیرمنتظره است، زیرا برخی از تحقیقات عکس این موضوع را نشان می دهند. برای مثال آلودگی با انگلهای پوستی خاص با استفاده از رژیم غذایی با نمک زیاد، سریعتر بهبود می یابند. ماکروفاژها ، که سلولهای ایمنی هستند که به انگل حمله می کنند، آنها را می خورند و هضم می کنند. این سلول ها در حضور نمک به ویژه فعال هستند. چندین پزشک از این مشاهدات نتیجه گرفتند که کلرید سدیم یک اثر تقویت کننده ایمنی دارد.
پوست به عنوان مخزن نمکی عمل می کند
کاتارژینا جوبین ، نویسنده اصلی این تحقیق تأکید می کند: “نتایج ما نشان می دهد که این تعمیم دقیق نیست.” دو دلیل برای این امر وجود دارد: اولا ، بدن غلظت نمک را در خون و در اندام های مختلف تا حد زیادی ثابت نگه می دارد. در غیر این صورت فرآیندهای مهم بیولوژیکی مختل می شوند. تنها استثناء عمده پوست: این به عنوان مخزن نمکی بدن عمل می کند. به همین دلیل است که مصرف اضافی کلرید سدیم برای برخی از بیماریهای پوستی به خوبی کار می کند.
با این حال ، سایر قسمت های بدن در معرض نمک اضافی مصرف شده با غذا قرار نمی گیرند. نمک اضافی، توسط کلیه ها فیلتر شده و در ادرار دفع می شود و این جایی است که مکانیسم دوم به مرحله اجرا در می آید: کلیه ها یک سنسور کلرید سدیم دارند که عملکرد دفع نمک را فعال می کند. با این وجود به عنوان یک عارضه جانبی نامطلوب می توانند عمل کنند، این حسگر باعث می شود که به اصطلاح گلوکوکورتیکوئیدها در بدن تجمع پیدا کنند و این به نوبه خود عملکرد گرانولوسیت ها، رایج ترین نوع سلول ایمنی خون را مهار می کند.
عملکرد سلول های محافظ
گرانولوسیت ها، مانند ماکروفاژها، سلول های محافظ سیستم ایمنی بدن هستند. با این حال، آنها به انگل ها حمله نمی کنند بلکه به طور عمده باکتری ها را مورد هدف قرار میدهند. اگر آنها این کار را در حد کافی انجام ندهند، عفونت ها به مراتب شدید تر پیش می روند. دکتر یوبین توضیح می دهد: “ما توانستیم این مسئله را در موش هایی با عفونت لیستریا نشان دهیم.”
“ما قبلاً تعدادی از آنها را تحت رژیم غذایی پر نمک قرار داده بودیم. در طحال و کبد این حیوانات ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ برابر تعداد پاتوژن های ایجاد کننده بیماری بیشتر وجود داشت.” لیستریا باکتری هایی هستند که به عنوان مثال در مواد غذایی آلوده یافت می شوند و می توانند باعث تب و استفراغ شوند. عفونت های مجاری ادراری نیز با شدت بیشتر در موش های آزمایشگاهی که رژیم غذایی با نمکی بالا دارند مشاهده می شوند.
پروفسور کورتس می گوید: “ما داوطلبانی را بررسی کردیم که علاوه بر میزان مصرف روزانه آنها، شش گرم نمک بیشتر مصرف کرده اند.”
“این تقریباً مقدار موجود در دو وعده غذایی فست فود است، یعنی دو همبرگر و ظرف سیب زمینی سرخ کرده”. بعد از گذشت یک هفته، دانشمندان خون افراد را گرفته و گرانولوسیت ها را مورد بررسی قرار دادند. پس از شروع آزمایشات رژیم غذایی با نمک بالا، سلولهای ایمنی بدن درمقابله با باکتریها بسیار ضعیف تر شدند.
در افراد داوطلب انسانی، مصرف بیش از حد نمک منجر به افزایش سطح گلوکوکورتیکوئیدها شد. این امر باعث مهار سیستم ایمنی بدن می شود که جای تعجب ندارد: معروف ترین کورتیزون گلوکوکورتیکوئید به طور سنتی برای سرکوب التهاب استفاده می شود. کورتز تأکید می کند: ” از طریق تحقیقات در ارگانیسم کامل، می توانیم مدارهای کنترل پیچیده ی جذب نمک که به این نقص ایمنی منتهی می شود کشف کنیم.”