چرا محاسبه میزان مرگ و میر COVID-19 بسیار سخت است؟

درجلسه مطبوعاتی که در تاریخ ۳ مارس ۲۰۲۰ ، با حضور مدیرکل سازمان بهداشت جهانی (WHO) ، دکتر TedrosAdhanom Ghebreyesus،برگزار شد،میزان مرگ و میر بیماری COVID-19 را ۳.۴٪گزارش شد. اما این رقم چقدر قابل اعتماد است؟ نگاهی می اندازیم به آنچه کارشناسان در این باره می گویند.

در جلسه توجیهی رسانه ها ، دکتر Ghebreyesusدرمجموع ۹۰۸۹۳ مورد COVID-19 را در سطح جهان گزارش داد که ۳۱۱۰ نفر منجر به مرگ شدند.

دکتر Ghebreyesusهمچنین در اظهارات خود در مقایسه بیماری انفولانزا و COVID-19 مطرح کرد که بیماری COVID-19 راحتتر از انفولانزا منتقل می شود و هیچ واکسن و درمانی برای COVID-19 وجود ندارد ، و تنها راهبردهای پیشگیری می تواند برای COVID-19 کارامد باشد.

همچنین دکتر Ghebreyesus اظهار کرد بر خلاف آنفولانزا ، هیچ کس از COVID-19 مصون نیست و افرادی که مستعد بیماری های عفونی هستند به نوع شدید این بیماری مبتلا می شوند.

در سطح جهان ، حدود ۳.۴٪ از موارد COVID-19 که گزارش شده اند منجر به مرگ شده است در حالی که آنفولانزای فصلی معمولاً به مراتب کمتر از ۱٪ از مبتلایان را می کشد.

اما این میزان مرگ و میر چگونه محاسبه شد؟ و چالشهای منحصر به فرد برای تعیین میزان مرگ و میر در طی یک بیماری همه گیر(اپیدمیولوزی بیماری) چیست؟ چرا محاسبه میزان مرگ و میر بسیار دشوار است؟

John Edmunds استاد مرکز مدل سازی ریاضی بیماری های عفونی در دانشکده بهداشت در لندن می گوید: به سختی می توان نرخ مرگ و میر را در طی شیوع اپیدمیولوژیکی آن محاسبه کرد که این موضوع به علت طولانی بودن زمان شروع بیماری تا مرگ و میر است.

وی گفت: برای COVID-19 ، این مدت زمان ۲-۳ هفته یا بیشتر است. بنابراین برای محاسبه میزان مرگ و میر ، باید از تعداد موارد تایید شده از چند هفته گذشته استفاده کنیم.

کارشناسان میزان مرگ و میر را “نسبت مرگ و میر ناشی از یک علت خاص به تعداد کل موارد ناشی از همین علت” تعریف می کنند.

پروفسورJohn Edmunds ادامه می دهد ،در اپیدمی هایی که سریع رشد میکنند، تعداد موارد جدید بسیار بیشتر از تعداد موارد چند هفته قبل گزارش میشود،بنابراین نرخ مرگ و میر واقعی بیشتر خواهد بود.البته این را نیز باید در نظر گرفت که آمار همه افرادی که در اثر این بیماری فوت میکنند به طور دقیق گزارش نمیشود.درواقع افرادی هستند که در اثر ابتلا به این بیماری فوت میکنند اما هیچگاه شناسایی نمیشوند.در صورتی که امار واقعی و دقیق باشد نسبت مرگ و میر کمتر خواهد شد. برآورد نسبت مرگ و میر واقعی موارد بیماری “دشوار است و به علت خطاهای آماری از تعداد مبتلایان و مرگ و میر نمیتوان درصد دقیقی را مشخص کرد.

چرا احتمالاً ۳.۴٪ بیش از حد است ؟

دکتر Toni Ho، مشاور در زمینه بیماریهای عفونی در شورای تحقیقات پزشکی (MRC) – دانشگاه مرکز تحقیقات ویروس گلاسکو ، ایالات متحده ، نظرات مشابهی دارد.

وی در ادامه تصریح می کند که احتمالاً رقم ۴/۳ % اغراق آمیز است ،که علت آن عدم گزارش صحیح در تعداد مبتلایان و مرگ و میر است. “میزان مرگ و میر ۳.۴٪ از مرگ و میرهای تایید شده در کل موارد گزارش شده گرفته شده است. این احتمالاً فراتر از حد است ، زیرا تعدادی از کشورها ، مانند ایالات متحده (۱۱۲ مورد تأیید ، ۱۰ مرگ و میر) و ایران (۲۳۳۶ مورد ، ۷۷ مرگ) ، آزمایش های محدودی داشته اند. از این رو ، تعداد کل موارد بیماری که ما مشاهده می کنیم نوک کوه یخ است. ” Mark Woolhouse، استاد اپیدمیولوژی بیماری های عفونی در دانشگاه ادینبورگ ، ایالات متحده ، معتقد است در واقع ، میزان واقعی افراد بیمار ۱۰برابر بیشتر از میزان گزارش شده است از این رو میزان مرگ ومیر درصد کمتری را شامل میشود زیرا تعداد قابل توجهی از موارد خفیف ابتلا به این ویروس گزارش نشده است،نبابراین تخمین ۴/۳% خیلی زیاد است.

اهمیت منطقه و سایر عوامل موثر:

یکی دیگر از عواملی که محاسبات را دچار سردرگمی می کند ، منطقه ای بودنآن است. Tom Wingfield، مدرس ارشد بالینی و پزشک مشاور افتخاری در دانشکده پزشکی لیورپول ، U.K می گوید: “تعداد موارد گزارش شده و مرگ و میرها بسته به جمعیت مورد نظر متفاوت است.

” Paul Hunter، استاد پزشکی در دانشگاه شرق انگلستان (UEA) ، نیز نظر خود را ارائه می دهد و می گوید ، “ما نمی دانیم که آیا تجربه چینی ها در جاهای دیگر موثر خواهد بود یا خیر–ممکن است در منطقه ای دیگر براساس تعداد جمعیت و موارد دیگر، امار ابتلا و مرگ متفاوت باشد.

Wingfieldمی گوید: عوامل دیگری که می توانند بر میزان مرگ و میر در این بیماری تأثیر بگذارند ، شامل “نحوه طبقه بندی بیماران و مرگ و میرها” است.در واقع تعداد مبتلایان و مرگ ها بر اساس علایم بالینی گزارش شده اند نه از طریق ازمایش تایید شده که این موضوع میتواند خطای آماری در درصد مرگ و میر را افزایش دهد.همچنین نسبت مرگ و میر بیماریدر طول شیوع ممکن است به مرور زمان تغییر کند.

عوامل مؤثر در این امر عبارتند از: جهش در ویروس ،عوامل مرتبط با میزبان مانند پاسخ ایمنی ، عوامل اپیدمیولوژیک مانند دفعات قرار گیری در معرض ویروس و قرار گرفتن مکرر در معرض ویروس.

میزان مرگ و میر فقط در انتها مشخص می شود:

Jennifer Cole، استاد انسان شناسیبیولوژیکی دانشگاه لندن ،U.K. می گوید: تخمین های اولیه میزان مرگ و میر بیشتراز حد واقعی است و بعد از پیشرفت شیوع آن ، کاهش می یابد.

این امر عمدتاً به این دلیل است که ارقام اولیه فقط به موارد شدیدتر مبتنی است مواردی که به دنبال معالجه در بیمارستان هستند و موارد خفیف را به خود اختصاص نمی دهد.

وی گفت: وقتی تعداد زیادی از افرادمانند همه مسافران کشتی های قرنطینه شده ، همه افرادی که با افراد الوده در تماس بوده اند و یا کل جمعیت یک شهر مورد آزمایش قرار بگیرند،تعداد دقیق تری به دست خواهد امد.

این دانشمند در ادامه بر اهمیت مداخله اولیه تأکید می کند. “موارد اولیه ممکن است به احتمال زیاد منجر به مرگ شود ، زیرا علائم افراد ممکن است قبل از اینکه به مراکز درمانی برای معالجه بروند، پیشرفتهتر شود. هرچه افراد زودتر تحت درمان قرار بگیرند ، شانس بهتری برای بهبودی کامل دارند.