برنامه های نوآورانه ی تکنولوژی موبایل، برای خدمات مراقبت بهداشتی موجود و سیستم های پایش فعلی، وعده های بسیاری برای بهبود کیفیت زندگی ارائه می دهد. این برنامه ها ارتباط بین محققان، پزشکان و بیماران را راحت تر می کند. شبکه های موبایل در حال توسعه می باشند و برای پزشکان و پرستاران امکان دسترسی به پرونده بیمار در فواصل دور از آن ها را فراهم می کند تا مشاهدات خود را در پایگاه داده مرکزی اضافه کنند و یا تشخیص ها را تایید کنند.
پیشرفت های سریع در فناوری اطلاعات و ارتباطات، نانوتکنولوژی، شبکه تلفن همراه و … در حال دگرگون کردن بخش مراقبت بهداشتی هستند. فناوری های نوظهور در عملیات مراقبت بهداشتی، نه تنها مرزهای فناوری های گوناگون و رشته های مختلف را کم رنگ نکرده اند، بلکه موجب تغییرات دائمی می شود که موجب کمرنگ شدن مرزها در بین حیطه های سلامت عمومی، مراقبت حاد و درمان پیشگیرانه نیز می شود.
انگیزه های ایجاد Mobile Health
- محدودیت های فراوان در سیستم مراقبت بهداشتی ملل و کشورهای در حال توسعه. مانند رشد بالای جمعیت و سنگینی بار مسئولیت در قبال شیوع بیماری ها، کمبود نیروی کار مراقبت بهداشتی، تعداد زیاد ساکنان روستایی و محدودیت منابع مالی برای پشتیبانی از زیرساخت های مراقبت بهداشتی و سیستم اطلاعات.
- افزایش سریع نفوذ و گسترش تلفن های همراه در کشورهای در حال توسعه که می تواند باعث کاهش قیمت دسترسی به اطلاعات و تراکنش ها برای بهبود ارائه مراقبت بهداشتی باشد.
اهداف Mobile Health
- افزایش دسترسی به مراقبت بهداشتی و اطلاعات مربوط به سلامت، خصوصا برای جمعبت های نواحی دور از دسترس
- بهبود توانایی تسهیل و پیشگیری از بیماری ها
- اطلاع رسانی و عکس العمل به موقع در مباحث مربوط به بهداشت عمومی
- توسعه دسترسی به تحصیلات پزشکی مداوم
انواع کارکردهای Mobile Health
- آموزش و آگاهی دادن
- Helpline(کمک رسانی)
- پشتیبانی درمانی و تشخیصی
- برقراری ارتباطات و آموزشی برای کارکنان مراقبت بهداشتی
- پیشگیری از شیوع اپیدمیک بیماری ها
- پایش از راه دور
- جمع آوری داده ها از راه دور
آموزش و آگاهی دادن
برنامه های این دسته در ارتباط با انتشار انبوهی از اطلاعات از طریق SMS و یا شبکه های اجتماعی می باشد. برای آموزش و دادن آگاهی, پیغام های کوتاه مستقیما به تلفن همراه کاربر ارسال می شود تا اطلاعاتی در ارتباط با موضوعات متنوعی مانند روش های درمانی، آزمایشات، خدمات بهداشتی مفید و مدیریت بیماری ها به آنها داده شود.
Helpline (خطوط کمکی)
در برگیرنده ی تعدادی شماره تلفن خاص می باشد که اشخاص می توانند برای دسترسی به یک دسته خدمات پزشکی با آنها تماس بگیرند که شامل مشاوره های تلفنی، اطلاعات موسسات، دارو ها، تجهیزات و کلینیک های بهاشتی سیار در دسترس می باشد.
پشتیبانی درمانی و تشخیصی
سیستم پشتیبانی درمانی و تشخیصی در واقع برای کمک به کارکنان مراقبت بهداشتی در مناطق دور دست به جهت فراهم آوردن توصیه هایی در زمینه تشخیص و درمان بیماران طراحی شده اند. در چنین طرح هایی بیماران باید از زخم یا بیماری خود عکس تهیه کرده و اجازه دهند که پزشکان در مناطق دور دست، به درمان مسائل پزشکی کمک کنند.
برقراری ارتباطات و خدمات آموزشی برای کارکنان مراقبت بهداشتی
با دسترسی همگانی به تلفن همراه، کارکنان مراقبت بهداشتی می توانند به طرق مختلف از آخرین به روز رسانی ها در دانش مراقبت بهداشتی مطلع شده و آموزش های لازم را کسب نمایند. این آموزش ها میتواند از طریق نرم افزارها، پیامک، شبکه های اجتماعی و … باشد.
پیشگیری از شیوع اپیدمیک بیماری ها
M-Health امکان ارتباط سریع مراکز مراقبت بهداشتی و بیماران را فراهم می کند. این ارتباط سریع باعث اطلاع رسانی همگانی از طریق تلفن همراه شده و مراکز مراقبت بهداشتی می توانند در خصوص بیماری ها و شیوع آن ها آگاهی لازم را به مردم دهند.
پایش از راه دور
از آسیب پذیرترین بخش های هر جامعه، مناطق دور افتاده و با دسترسی سخت می باشند که از مراقبت های درمانی تخصصی و به موقع محروم هستند. M-Health این امکان را فراهم می کند که مسئولین مراقبت بهداشتی بتوانند به صورت دوره ای شرایط مراکز درمانی این مناطق را ارزیابی و پایش نموده و ارتباط نزدیک تر و موثرتری را با آنها برقرار نمایند.
جمع آوری داده ها از راه دور
سیاست گذاران و فراهم کنندگان خدمات بهداشتی درمانی به داده های صحیح برای سنجش کارایی سیاست ها و برنامه های موجود نیاز دارند. در کشورهای در حال توسعه جمع آوری از مشکلات عمده است زیرا که بسیاری بخش های جمعیت به ندرت میتوانند به بیمارستان مراجعه کنند. فقدان داده های مربوط به بیماران، محیطی دشوار برای سیاست گذاری و تصمیم گیری در زمینه اختصاص منابع را ایجاد می کند.
M-health و E-Health
ارتباط بین E-health و M-Health غیر قابل انکار است. پروژه های E-Health به عنوان ستون فقرات پروژه های M-Health عمل می کنند. E-Health مشخصاً به عنوان فناوریِ حمایت از عملکردها و ارائه مراقبت بهاشتی می باشد. در حالیکه M-Health عمدتاً متکی بر فراهم کردن و تدارک دسترسی به مراقبت بهداشتی می باشد.